Konieczność implementacji FIDIC do prawa zamówień publicznych

Konieczność implementacji FIDIC do prawa zamówień publicznych

Warunki Kontraktowe FIDIC  opracowane przez Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów stanowią  kodeks dobrych praktyk w zakresie umów o roboty budowlane. Opierają się na  kilkudziesięcioletnim doświadczeniu  inżynierów praktyków z wielu różnych krajów. FIDIC przewiduje jednolite procedury realizacji inwestycji budowlanych na całym świecie, a istotą tej regulacji jest utrzymanie rozsądnej równowagi między interesami zamawiającego i wykonawcy, jak również sprawiedliwy podział ryzyka i odpowiedzialności pomiędzy nimi.

Warunki Kontraktowe FIDIC stosowane są przede wszystkim przez jednostki sektora finansów publicznych przy dużych inwestycjach budowlanych, zwłaszcza dofinansowywanych z funduszy europejskich. Jednakże zamawiający, zamiast oryginalnej wersji, zalecanej przez FIDIC (tj. Ogólnych Warunków Kontraktowych) stosują ją w znacznie zmodfikowanej formie, wprowadzając do umowy tzw. Szczególne Warunki Kontraktowe. Niestety zamawiający często nie są w stanie przewidzieć w dokumentacji projektowej i w umowie wszystkich czynników, które mogą znacząco wpłynąć na realizację inwestycji. Warunki Kontraktowe FIDIC natomiast, z uwagi na długotrwały czas ich opracowywania i doświadczenie ich autorów regulują sposób postępowania w przypadku niemal wszystkich komplikacji, które mogą się pojawić w trakcie wykonywania robót. 

Umowa o realizację zamówienia publicznego, jako umowa wzajemna, powinna być skonstruowana w ten sposób, że świadczenie jednej strony powinno być odpowiednikiem świadczenia drugiej strony. Właśnie w oparciu o tę zasadę stosunki pomiędzy inwestorem i wykonawcą regulują Ogólne Warunki Kontraktowe FIDIC. Zamawiający jednak zmieniają je poprzez Warunki Szczególne, które zasadniczo odbiegają od idei i procedur określonych w Warunkach Ogólnych FIDIC.

Przede wszystkim zamawiający bardzo jednostronnie kształtują stosunki umowne z wykonawcami i zdecydowaną większość ryzyk związanych z realizacją procesu inwestycyjnego przenoszą na wykonawców, tym samym pozbawiając się możliwości zarządzania ryzykiem, z czego często nie zdają sobie sprawy. To z kolei powoduje sytuację, w której wykonawca starając się przewidzieć wszystkie ryzyka i podejmując czynności zapobiegawcze albo minimalizujące skutki takiego ryzyka podwyższa swoje wynagrodzenie, gdyż musi ponieść wyższe nakłady. W rezultacie spowodowany tym wzrost kosztów zamówienia ostatecznie i tak obciąża zamawiającego. Warunki Kontraktowe FIDIC natomiast pomagają utrzymać równowagę między wymaganiami i interesami zamawiającego i wykonawcy, jak również równomiernie dzielą między obie strony obowiązki i odpowiedzialność.

Z tego właśnie względu inwestycje budowlane w Polsce powinny być realizowane w oparciu o zalecane niezmienione brzmienie Ogólnych Warunków Kontraktowych FIDIC, co byłoby korzystne zarówno dla zamawiającego jak i wykonawcy.

Pozostałe artykuły na blogu